ສຸຂະພາບຈິດ: ພື້ນຖານ ແລະ ວິທີສ່ວນປະສົບ

ບົດຄວາມນີ້ເປັນຂໍ້ມູນສະຫຼຸບເພີ່ມເຕີມເທົ່ານັ້ນ ແລະບໍ່ເປັນການຄຳແນະນໍາທາດແພດ. ກະລຸນາຂໍຄຳປຶກສາຈາກຜູ້ເປັນຜູ້ຊຳນານດ້ານສຸຂະພາບເພື່ອຮັບຄຳແນະນໍາສຳລັບການບຳລຸງແລະຮັບການຮັກສາທີ່ເໝາະສົມ.

ສະຖານະຂອງສຸຂະພາບຈິດ

ສຸຂະພາບຈິດສາມາດແບ່ງໄດ້ເປັນຫຼາຍລະດັບ ຕັ້ງແຕ່ສະຖານະທີ່ປົກກະຕິ ຈົນຖຶກກຽດທາງອາລົມ ຫຼືກໍ່ເກີດໂຄງຮ່າງກາຍເປັນໂຣກຈິດໃຈ. ອາການທົ່ວໄປລວມມີຄວາມເສຍໃຈແບບຕໍ່ເນື່ອງ ຄວາມກັງວົນຫຼາຍ ແລະຄວາມຢຸດຢຸ້ງໃນການເລືອກກ່ອນດໍາເນີນການ. ການຮູ້ຈັກສະບັບສະຖານະຂອງຕົວເອງແລະການສະແດງອາການໃຫ້ຜູ້ອື່ນຮັບຮູ້ເປັນຂັ້ນຕອນສຳຄັນທີ່ຈະນໍາທາງໄປສູ່ການຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອ.

ເປັນສັນຍານແລະສາເຫດ

ສາເຫດຂອງບັນຫາສຸຂະພາບຈິດອາດມາຈາກປັດເຈັບຢ່າງສົມບູນ: ພື້ນຖານທາງພະຍາດທາງທອດສະຫວ່າງທີ່ສົມບູນທາງພະຍາດທ໌, ປະສົບການຄືນຄືນຂອງຄວາມກັງວົນ ຫຼືຄວາມເສຍໃຈ, ສິ່ງແວດລ້ອມຢ່າງຄຸມຄວບຈາກສັດຣະບັດສັງຄົມ ແລະພະລັງງານຊີວິດ. ພະລັງຊ່ວຍຊັບຂອງຄຸນລັກສະນະດຽວແບບພື້ນຖານທາງດ້ານພະຍາດເຄື່ອງກັບເພີ່ນໄດ້, ແຕ່ການສຶກສາແລະການກ່ອນຫນ້ານັ້ນກໍ່ສຳຄັນ.

ຜົນກະທົບຕໍ່ການເຮັດວຽກແລະຄວາມສຳພັນ

ສຸຂະພາບຈິດທີ່ບໍ່ດີສາມາດມີຜົນກະທົບຕໍ່ປະສົບການເຮັດວຽກ ເຊັ່ນ ພະລັງງານທີ່ຫມົດ, ພວມາບສຽງໃນການຕັດສິນໃຈແລະຄວາມສຳພັນກັບຄົນອື່ນ. ບໍ່ມີການຈັດການອາລົມຢ່າງມີປະສິດທິຜົນທັງຕໍ່ຄວາມສາມາດໃນການເຮັດວຽກ ແລະການຮອດເຖິງຄວາມສຳພັນທາງສັງຄົມ. ການສົ່ງເສີມການສື່ສານທີ່ດີ, ການກໍ່ສ້າງກຸ່ມສິ່ງຍັງແລະການສອບຖາມກ່ອນທີ່ຈະຕັດສິນເປັນສິ່ງສໍາຄັນ.

ການປ້ອງກັນ ແລະ ການດູແລຕົວເອງ

ມີວິທີງ່າຍໆ ໃນການປ້ອງກັນປັນຫາສຸຂະພາບຈິດເຊັ່ນ ການນອນພຽງພໍ ອາຫານທີ່ສຸດດີກັບເພື່ອເພີ່ມພະລັງງານ, ການອອກກຳລັງທາງກາຍຢ່າງສະເລ່ຍສະເລີຍ, ການຝຶກການສະຫຼ່ອງຈິດເພື່ອລົດຄວາມຄິດກັງວົນ (mindfulness), ແລະການຮ່ວມງານກັບເພື່ອນຜູ້ທີ່ເຂົ້າໃຈ. ການຕັ້ງຂອບເຂດໃນການເຮັດວຽກ ແລະການສັ່ງກຳກັບວັນທີ່ເພື່ອພັກຜ່ອນ ສາມາດຊ່ວຍສົ່ງເສີມສະລັບສຸຂະພາບຈິດ. ຖ້າອາການຮ້າຍແຮງ ການຂໍຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອຈາກຜູ້ຊຳນານ ຫຼືການເຂົ້າໃຊ້ບໍລິການທ້ອງຖິ່ນ (local services) ແມ່ນສິ່ງຈຳເປັນ.

ວິທີການຮັບການ ແລະ ທິດທາງທີ່ເປັນປະສົບຜົນ

ການຮັບການສາມາດຮອງຮັບໄດ້ຈາກຫລາຍຮາບົດ ລວມທັງການບໍລິການຈັດການການສືບຕໍ່ເຊັ່ນ ການພູດກັບນັກຈິດວິທຍາ (psychotherapy), ການໃຊ້ຢາເພື່ອຄວບຄຸມອາການໃນບາງເຄື່ອງການ, ແລະການສົ່ງເສີມການສົນທະນາໃນກຸ່ມ. ທິດທາງທີ່ເປັນປະສົບຜົນມັກປະກອບໄປດ້ວຍການປັບປຸງພື້ນຖານຊິວິດ ການສືບຕໍ່ການຮັບການແລະການແຂ່ງພະລັງໃນການຈັດການຄວາມເຊື່ອຖື. ການຮູ້ຈັກເລືອກບໍລິການທີ່ເໝາະກັບສະຖານະແລະວັດຖຸປະສົງຂອງຕົວເອງແມ່ນສໍາຄັນ.

ການຄຫວັງສຸຂະພາບຈິດໃນຊຸມຊົນ

ສຸຂະພາບຈິດບໍ່ແມ່ນເປັນພຽງການຂາຍຄວາມຮູ້ສຶກບຸກຄົນ ແຕ່ເປັນຊິ່ງທີ່ຊຸມຊົນສາມາດສ້າງໄດ້ຜ່ານວຽກຮ່ວມກັນ. ການສ້າງສິນເຊື່ອມໂຍງລະຫວ່າງຄົນ, ການສະໜອງການສຶກສາກ່ອນປະສົບສັກດິບສຸດ, ແລະການພັດທະນາບໍລິການທ້ອງຖິ່ນ (local services) ເປັນສ່ວນສຳຄັນ. ການຫຼຸດການເລີ່ມຕົ້ນກ່ອນ ແລະການປຸກພະລັງກັນໄດ້ຢ່າງສະເລ່ຍສະເລີຍໃນຊຸມຊົນຊ່ວຍເພີ່ມຄວາມຕັ້ງໃຈແລະຂັ້ນຕອນໃນການຮັບມື.

ສຸຂະພາບຈິດເປັນສ່ວນສຳຄັນຂອງສຸຂະພາບທົ່ວໄປ ແລະການລົງມືຕໍ່ມັນຕ້ອງມີຄວາມເຂົ້າໃຈ ການແບ່ງປັນກັບຜູ້ອື່ນ ແລະການເລືອກຮັບການທີ່ເໝາະສົມຈະເຮັດໃຫ້ຄຸນນະພາບຊີວິດດີຂຶ້ນ.