Amazima g'omwana omuwere
Amazima g'omwana omuwere ge gamu eky'okuyonsa ekyetaagisa ennyo eri abaana abato abatasobola kuyonka maama waabwe. Gano amazima gakola ng'eky'okulya ekirungi eky'omwana omuto, nga galimu ebintu byonna ebyetaagisa mu kukula kw'omwana. Okukozesa amazima g'omwana omuwere kijja kusobozesa omwana okukula obulungi era n'afuna obulamu obulungi. Naye, kirungi okumanya nti okuyonsa kwa maama kusinga nnyo amazima g'omwana omuwere, era kikulu okukozesa amazima g'omwana omuwere nga maama tasobola kuyonsa mwana we.
-
Kaaboyiduleeti: Ewa omwana amaanyi
-
Vitamini n’ebintu ebirala ebirungi: Biyamba mu kukula kw’amagumba n’obwongo
Amazima g’omwana omuwere era galina ebintu ebirala ebyongerwamu okuyamba mu kukula kw’omwana, okugeza nga ayini n’ebintu ebirala ebyetaagisa mu mubiri.
Lwaki amazima g’omwana omuwere getaagisa?
Waliwo ensonga nnyingi lwaki amazima g’omwana omuwere gayinza okwetaagisa:
-
Maama tasobola kuyonsa: Olw’obulwadde oba ensonga endala
-
Omwana tafuna maata gamala okuva eri maama we
-
Omwana yayawukanyizibwa ku maama we
-
Maama alina okuddayo ku mulimu mangu nnyo
-
Omwana yalondebwa era tasobola kufuna maata ga maama
Mu mbeera zino, amazima g’omwana omuwere gasobola okukola ng’eky’okulya ekirungi eky’omwana omuto.
Amazima g’omwana omuwere gakozesebwa gatya?
Okukozesa amazima g’omwana omuwere kirungi okugoberera amateeka gano:
-
Naaza engalo zo n’amazzi n’omuzigo
-
Kozesa amazzi amayonjo era ag’okusaanidde
-
Fuuwa amazima g’omwana omuwere mu ccupa ennongoofu
-
Buuza omusawo ku bungi bw’amazima ag’okukozesa
-
Kozesa amazima g’omwana omuwere mu ssaawa bbiri oluvannyuma lw’okugafumba
-
Teekateeka amazima g’omwana omuwere buli lw’oba ogenda okugawa omwana
Kirungi okumanya nti okufumba amazima g’omwana omuwere kisobola okugattibwa ku by’okukozesa ebirala, naye kisaana okukolebwa mu ngeri entuufu.
Amazima g’omwana omuwere galina bukwakkulizo ki?
Newankubadde nga amazima g’omwana omuwere gasobola okuba eky’okulya ekirungi eky’omwana omuto, galina obukwakkulizo bwago:
-
Tegaliiko bya mmere byonna ebiri mu maata ga maama
-
Gayinza obutakwata bulungi ku mwana
-
Gayinza okuba nga tegalimu bintu bimeka ebyetaagisa mu kukula kw’omwana
-
Galina okufumbirwa mu ngeri entuufu okwewala okufuna obulwadde
-
Galina okuba nga gakwata bulungi ku mwana oyo
Kikulu okubuuza omusawo w’abaana ng’otandika okukozesa amazima g’omwana omuwere.
Engeri y’okulonda amazima g’omwana omuwere amalungi
Okwewala obuzibu, kirungi okufaayo nnyo ng’olonda amazima g’omwana omuwere:
-
Laba oba galina ebintu byonna ebyetaagisa mu kukula kw’omwana
-
Londa amazima agakwata ku myaka gy’omwana wo
-
Buuza omusawo w’abaana ku mazima amalungi eri omwana wo
-
Laba oba galina obujjanjabi obwetaagisa, ng’ayini
-
Soma obulungi ebiwandiiko ebiri ku ppakireji y’amazima g’omwana omuwere
Kirungi okumanya nti amazima g’omwana omuwere ag’enjawulo galina ebintu eby’enjawulo, kale kirungi okulonda agakwata ku mwana wo.
Amazima g’omwana omuwere gakolebwa gatya?
Amazima g’omwana omuwere gakolebwa mu ngeri ey’enjawulo okukoppa obulungi bw’amaata ga maama:
-
Purotini ekolebwa okuva mu ng’ombe oba soya
-
Amasavu gateekebwamu okuva mu mafuta g’ebimera
-
Kaaboyiduleeti ekolebwa okuva mu sukali
-
Vitamini n’ebintu ebirala ebirungi byongerwamu
-
Ebintu ebirala ebyetaagisa mu kukula kw’omwana byongerwamu
Amazima g’omwana omuwere gakebejjebwa era ne gakakata okukakasa nti galina ebintu byonna ebyetaagisa mu kukula kw’omwana.
Amazima g’omwana omuwere ge gamu eky’okuyonsa ekyetaagisa ennyo eri abaana abato abatasobola kuyonka maama waabwe. Newankubadde nga okuyonsa kwa maama kusinga nnyo, amazima g’omwana omuwere gasobola okukola ng’eky’okulya ekirungi eky’omwana omuto. Kikulu okukozesa amazima g’omwana omuwere mu ngeri entuufu era n’okubuuza omusawo w’abaana ng’otandika okugakozesa. Ng’olonda amazima g’omwana omuwere, kirungi okufaayo nnyo era n’okulonda agakwata ku mwana wo.
Ebigambo ebikulu: Waliwo okusomooza okw’enjawulo okwetoolodde okukozesa kw’amazima g’omwana omuwere. Kirungi okumanya nti okuyonsa kwa maama kusinga nnyo amazima g’omwana omuwere, era amazima g’omwana omuwere galina okukozesebwa nga maama tasobola kuyonsa mwana we. Buli maama alina okusalawo ku ky’okuyonsa ekisinga okukwata ku mbeera ye n’ey’omwana we.
Ebigambo ebikulu: Wano article eno eyogera ku nsonga z’amazima g’omwana omuwere mu Luganda. Eyogera ku ngeri amazima g’omwana omuwere gye gakola, lwaki getaagisa, engeri y’okugakozesa, obukwakkulizo bwago, engeri y’okulonda amazima amalungi, n’engeri gye gakolebwa. Article eno etadde essira ku bukulu bw’okukozesa amazima g’omwana omuwere mu ngeri entuufu era n’okubuuza omusawo w’abaana.